Erbo-di-teté
Lapsana communis
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Erbo-di-pousso, Lasseno.
Nom en français : Lampsane commune.
Descripcioun :Grando erbo emé de pichòti flour coumpausado jauno sènso péu. Li fru an ges d'eigreto. Li fueio, estacado emé un pecou, soun un pau larjo, en plusiour partido emé la darriero mai impourtanto (fotò). Vèn bèn dins li relarg un pau umide souto li bos e li fourèst de basso mountagno. La subsp. dóu nostre ié dison communis.
Usanço :L'erbo-di-teté, o di-pousso s'amas mies, es estado gaubejado pèr lucha contro li cargamen de la e li "veno clauso". Fau n'en faire d'emplastro sus li teté. Es uno planto qu'èi peréu bono à manja en ensalado e que s'ameritarié d'èstre mai couneigudo.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Lapsana
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Pelouso umido
- Bos umido
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Lapsana communis L., 1753
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763